Aktualności

Centrum Analiz Konfederacji Inicjatyw Pozarządowych Rzeczpospolitej (KIPR) postanowiło przyjrzeć się i zestawić programy partii politycznych, które zarejestrowały swoje komitety do wyborów parlamentarnych, które odbędą się 15 października 2023 r. W analizie skupiamy na postulatach ważnych z punktu widzenia organizacji społecznych. 

Prawo i Sprawiedliwość 

Sprawujące władzę Prawo i Sprawiedliwość w swoim programie „Bezpieczna Przyszłość Polaków” wiele miejsca poświęca działaniom podjętych przez rząd w latach 2015-2023 takich jak np. powstanie Narodowego Instytutu Wolności czy powstanie Funduszu Wsparcia Kultury. 

Druga część programu wyborczego Prawa i Sprawiedliwości przedstawia przyszłe propozycje tej partii w perspektywie do 2031 roku. Partia zapowiada w miarę możliwości budżetowych – kolejne programy obszarowego wsparcia dla NGO, takich jak „Mateczniki Patriotyzmu” – służące lokalnej działalności edukacyjnej oraz wsparcie dla organizacji pacjenckich takich jak np. kluby “Amazonek”, które zajmują się wspieraniem interesu ludzi chorych. 

Stworzony ma zostać wieloletni program obchodów i upamiętnienia 1000-lecia koronacji Bolesława Chrobrego i 500-lecia Hołdu Pruskiego, będący kontynuacją działań programu „Niepodległa” dedykowanego obchodom stulecia odzyskania niepodległości. Podobnie jak wtedy, tak i w przypadku wspomnianych rocznic, zorganizowane mają zostać obchody na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym. Kontynuowane mają być także programy Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego takie jak „Kultura inspirująca”, dedykowane również organizacjom społecznym. 

Prawo i Sprawiedliwość zapowiada także dalszą pomoc dla walczącej Ukrainy, także w zakresie pomocy ukraińskim uchodźcom w Polsce, które to jest świadczona bardzo często przez rozmaite organizacje pozarządowe. 

Koalicja Obywatelska

Koalicja Obywatelska przedstawiła swój program w formie tzw. 100 konkretów. Jednym z nich jest zapowiedź likwidacji Narodowego Instytutu Wolności oraz Funduszu Patriotycznego. Komitet w ramach „100 konkretów” nie informuje, czy ma w planach powołanie innych instytucji finansujących NGO na miejsce odwoływanych. W artykule dla portalu ngo.pl radny Kielc Michał Braun, odpowiedzialny w partii za sektor pozarządowy, zapowiada utrzymanie Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. 

Komitet zapowiada wzmocnienie systemu eksperckiego przy przyznawaniu dotacji i ograniczenie arbitralności przy przyznawaniu dofinansowań, z jednoczesnym odgórnym wykluczeniem finansowania organizacji nacjonalistycznych. Komitet nie precyzuje, jak miałby być wprowadzony zapowiadany zakaz oraz jak zdefiniowane mają być organizacje nacjonalistyczne. 

Koalicja chce także ułatwić organizacjom pozarządowym pozyskiwanie środków prywatnych tworząc system zachęt podatkowych dla darczyńców i możliwość podpisywania umów sponsorskich bez prowadzenia działalności gospodarczej. 

Trzecia Droga 

Polskie Stronnictwo Ludowe startuje wraz Polską 2050 jako koalicja wyborcza. Programem koalicji jest tzw. Lista wspólnych spraw. Znalazło się w niej zapewnienie dotyczące stabilnego finansowania dla Ochotniczych Straży Pożarnych poprzez wprowadzenie stałej, rokrocznie waloryzowanej kwoty wsparcia z budżetu państwa dla każdej jednostki OSP. Środki te miałby być przeznaczone na zakup sprzętu i umundurowania, wyjazdów szkoleniowych oraz obozów. 

Tworzące koalicję Polskie Stronnictwo Ludowe ma poza tym postulat oddania Telewizji Publicznej w ręce organizacji pozarządowych. Brak jednak precyzyjnej informacji, jak dokładnie miałoby wyglądać wspomniane przekazanie. PSL zapowiada także wzrost finansowania sportu na terenach wiejskich, poprzez dofinansowanie Ludowych Zespołów Sportowych oraz Szkolnego Związku Sportowego. 

PSL zapowiada także wzrost procentowej kwoty podatku dochodowego, który będzie można przeznaczyć na organizacje pożytku publicznego z obecnych 1,5% do 2%. W samorządowych komisjach konkursowych zasiadać powinni przedstawiciele lokalnych NGO’sów, co miałoby gwarantować transparentność przyznawania dotacji publicznych. 

Partia szczególny nacisk kładzie na wsparcie organizacji pozarządowych na obszarach wiejskich, takich jak Koła Gospodyń Wiejskich. Dla tych organizacji miałyby zostać zagwarantowane środki w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, aby nie musiały one rywalizować z organizacjami z większych miejscowości. 

Konfederacja

Konfederacja nie poświęca zbyt wiele uwagi tematyce organizacji pozarządowych. Sprzeciwia się możliwości kontroli prywatnych gospodarstw rolnych przez organizacje działające na rzecz dobrostanu zwierząt. Konfederacja chce też ograniczyć kompetencje organizacji ekologicznych do blokowania inwestycji mieszkaniowych. 

Nowa Lewica

Lewica proponuje w swoim programie, aby Biblioteka Narodowa uruchomiła system wypożyczania online zintegrowany z aplikacją mObywatel. Każdy mógłby wypożyczyć w danym momencie jedną kopię znajdującego się w cyfrowych zasobach BN dzieła objętego ochroną prawa autorskiego. Utwory znajdujące się w domenie publicznej dostępne byłyby bez ograniczeń. Konieczne do tego byłoby dostosowanie ustawy o prawie autorskim do potrzeb funkcjonowania bibliotek cyfrowych, uwzględniając znaczenie godnego wynagrodzenia dla twórców.

Bezpartyjni Samorządowcy

Bezpartyjni Samorządowcy proponują działania edukacyjne, zmierzające do promowania samorządności, które realizować miałby także organizacje społeczne.