Aktualności

Działania na rzecz równości, integracji i niedyskryminacji

Działania na rzecz równości, integracji i niedyskryminacji są wspólne dla wszystkich celów szczegółowych, w związku z tym uwagi do nich przedstawiam na początku. 

Jakkolwiek należy zgodzić się z generalnymi zasadami działań na rzecz równości, integracji i niedyskryminacji, należy zauważyć, że jedno z kryteriów weryfikujących, czy projekt jest zgodny z zasadami, ze swej natury samo przeczy tym zasadom. Tak jest w wypadku tzw. „standardu minimum”, który miałby weryfikować, czy przestrzegana jest zasada równości szans kobiet i mężczyzn. Należy zauważyć, że Konstytucja RP w art. 32. ust. 1. stanowi: „Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne”, w ust. „Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.” Ponadto w art. 33. ust. 1.: Kobieta i mężczyzna w Rzeczypospolitej Polskiej mają równe prawa w życiu rodzinnym, politycznym, społecznym i gospodarczym.”. Oznacza to, że tzw. „standard minimum”, opierający się nie tylko na kryterium pozamerytorycznym, a wręcz wprost na kryterium płci, narusza powyższe, konstytucyjne zasady. Dobór osób do projektu opierać się powinien na kryteriach merytorycznych, a nie kryterium płci, etniczności, religii lub jakiejkolwiek innej, osobistej, pozazawodowej cesze danej osoby.

---

Cel szczegółowy a)

W głównych grupach docelowych celu szczegółowego wskazano jedynie „Osoby bezrobotne i poszukujące pracy, w tym osoby pracujące, które nie prowadziły działalności gospodarczej przez okres ostatnich 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o pożyczkę”. Tak wąskie określenie grup docelowych stanowi w mojej opinii wykluczenie, które może skutkować nieskutecznością instrumentów, a co za tym idzie nieosiągnięciem celu szczegółowego. Postuluję włączenie do grup docelowych także:

• młodzieży do 26 roku życia, w tym przede wszystkim, choć nie jedynie, studentów – grupa ta wykazuje się najlepszym dostosowaniem do nowych rynków cyfrowych, a także największą mobilnością i potencjałem innowacyjnym; jednocześnie jest to grupa, która z przyczyny wieku z reguły nie dysponuje potrzebnym kapitałem finansowym i społecznym do rozpoczęcia działalności gospodarczej, ma też znacznie ograniczone możliwości uzyskania kredytu bankowego; objęcie tej grupy programem „Wsparcie w starcie” rokuje najwyższym możliwym potencjałem zwrotu środków, które Polska poprzez program niejako zainwestuje.
• osoby prowadzące działalność gospodarczą – jakkolwiek instrument służyć ma aktywizacji, nie powinien ograniczać się tylko do osób, które tej aktywizacji bezwzględnie wymagają; wyłączenie, jak ma to miejsce obecnie w projekcie, szeregu grup, które rozpoczęły działalność gospodarczą, ale wymaga ona wciąż dokapitalizowania, ma charakter dyskryminacyjny i sprzeczny z duchem projektu; wyłączenie tej grupy prowadzić będzie do sytuacji paradoksalnych, kiedy np. osoba, która założyła działalność gospodarczą w krótkim okresie przed wejściem w życie Projektu i wciąż potrzebuje wsparcia będzie go pozbawiona, podczas gdy osoba, która tego ryzyka nie podjęła, takie środki otrzyma – byłaby to sytuacja uderzająca w podstawowy mechanizm przedsiębiorczości, z tego względu postuluję jak wyżej.

---

Cel szczegółowy b)

Powiązane rodzaje działań

Ad.1.

W mojej ocenie działanie opiera się na niewłaściwej diagnozie. Zakłada bowiem, że zwiększenie skuteczności publicznych służb zatrudnienia można osiągnąć poprzez zwiększenie kompetencji osób w nich pracujących. Jest to założenie na pewno w jakiejś mierze słuszne, nie bierze jednak pod uwagę, że możliwości zatrudnienia dyktowane są przez podmioty rynkowe. Postuluję rozwinięcie tego działania o standard współpracy z przedsiębiorstwami.

Ad. 4.

Punkt nie zawiera informacji, jakie branże projektodawca uznaje za kluczowe. Należałoby więc go uzupełnić o definicję kluczowych branż. Proponuję wprowadzenie definicji wyliczeniowej, zawierającej następujące branże: 

• produkcja żywności (w tym rolnictwo, hodowla, rybołówstwo, myślistwo);
• transport (w tym infrastruktura);
• wydobycie surowców i produkcja energii;
• produkcja leków, suplementów diety i wyrobów medycznych;
• ochrona zdrowia;
• porządek publiczny i bezpieczeństwo narodowe (służby policyjne i specjalne oraz wojsko);
• budownictwo ze szczególnym uwzględnieniem budownictwa indywidualnego;
• technologie informatyczne;
• kultura i tradycja polska (jako element niezbędny dla trwania wspólnoty i w związku z tym istnienia wszystkich pozostałych branż).

---

Cel szczegółowy c)

Powiązane rodzaje działań

Ad. 1. 

 – Rozwój postaw liderskich u kobiet – adresowanie jakichkolwiek działań do grup wyodrębnionych na podstawie płci (z wyjątkiem działań opartych na potrzebach biologicznych, jak np. programy przesiewowe raka szyjki macicy adresowane do kobiet, czy raka jądra adresowane do mężczyzn itp.) stanowi złamanie zasady niedyskryminacji, szczególnie wyrażonej w art. 33 ust. 1. Konstytucji RP. W związku z powyższym ten tiret powinien zostać w całości usunięty.

Do punktu 1. proponuję dodać następujący tiret:

– Wsparcie jednostek samorządu terytorialnego w działaniach na rzecz aktywnego macierzyństwa, godzenia życia zawodowego i rodzinnego oraz standardu życia rodzin z małymi dziećmi, poprzez rozwiązania infrastrukturalne oraz transfery bezpośrednie.

Ad. 2.

Realizacja tego punktu uderza w politykę płacową firmy, a także z dużym prawdopodobieństwem może spowodować konflikty wynikające z faktu, że wynagrodzenie pracownika nie jest wyłącznie wypadkową nazwy stanowiska czy poziomu wykształcenia, ale szeregu czynników merytorycznych związanych nie tylko z mierzalnymi kompetencjami twardymi, ale także trudnym do sparametryzowania szeregiem umiejętności miękkich. Paradoksalnie jego realizacja może doprowadzić do zwiększenia podziałów i dyskryminacji w miejscu pracy. Punkt ten generowałby także koszty po stronie pracodawców, co zwłaszcza w okresie pandemicznym i postpandemicznym nie będzie wskazane. W związku z powyższym postuluję wykreślenie tego punktu.

Zaskakujące, że w celu szczegółowym c) nie znalazł się jak dotąd punkt dotyczący opieki nad osobami starszymi. Proponuję więc dodać następujący punk:

3. Wsparcie opieki nad osobami starszymi i przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu ze względu na wiek.

– wspieranie organizacji warsztatów dla seniorów (55+) poświęconych podstawowych umiejętnościom informatycznym (tzw. alfabetyzacja cyfrowa), budowie swojej obecności cyfrowej (zwłaszcza w mediach społecznościowych) oraz korzystania z urzędowej obsługi cyfrowej;

– opracowanie i wdrożenie systemu przekazywania nieużywanego, lecz wciąż sprawnego i aktualnego sprzętu komputerowego: stworzenie aplikacji łączącej darczyńców z potrzebującymi, a także wsparcie działań bezpośrednich w tym zakresie, z wykorzystaniem możliwości jednostek samorządu terytorialnego.

---

Cel szczegółowy f)

Powiązane rodzaje działań

Ad. 3. 

Wspomina się o zasobach metodycznych wspierających „pracę placówek, szkolenia kadr, w tym osób prowadzących superwizję, rozwiązania w obszarze działań społecznych, prozdrowotnych, proekologicznych i profilaktyczno-wychowawczych”. Proponuję dodać także obszar działań patriotycznych, lokalnych oraz religijnych. Sugeruję także zastąpić wyżej wskazany zwrot „superwizja”, będący kalką z języka angielskiego, polskim słowem „nadzór”.

---

Cel szczegółowy h)

Powiązane rodzaje działań

Ad. 2. 

Warto uwzględnić w założeniach tego punktu także osoby wybitnie uzdolnione, których potrzeby także są specyficzne i wymagają odpowiedniego zaopiekowania, jeśli ich potencjał dla rozwoju osobistego, ale też społeczeństwa ma być należycie wykorzystany.

---

Cel szczegółowy i)

Powiązane rodzaje działań

W celu szczegółowym nie wskazano działań nastawionych na pomoc w integracji migrantów do polskiego społeczeństwa. 

W związku z powyższym proponuję dodać następujące działanie:

2. Wspieranie integracji migrantów do społeczeństwa polskiego. 

Typ operacji ma na celu wsparcie wszystkich podmiotów prowadzących aktywne działania zorientowane na akulturację cudzoziemców stale lub czasowo osiedlających się w Polsce lub planujących osiedlenie się, poprzez:

– wspieranie organizacji promujących kulturę polską w językach obcych (w tym w szczególności językach głównych grup migrujących do Polski, tj. ukraińskim, białoruskim, rosyjskim, wietnamskim, hebrajskim, hindi oraz angielskim);

– wypracowanie i wdrożenie programu nauki języka i kultury polskiej dla cudzoziemców, obejmujące stworzenie podręcznika oraz interaktywnego programu do nauki komputerowej;

– organizowanie warsztatów polskiej kultury, obejmujących w szczególności tradycje lokalne, tradycje patriotyczne, specyficzne kody kulturowe oraz kulturę współczesną w zakresie literatury i filmu.

---

Cele szczegółowe a) – l) 

Powiązane rodzaje działań

W opisie możliwości współpracy ponadnarodowej pojawia się następujący zapis:

„W przypadku wszystkich typów operacji poza wymianą informacji i doświadczeń, mogą zostać objęte wsparciem 3 schematy współpracy z partnerem ponadnarodowym:

– wypracowanie nowych rozwiązań w partnerstwie zagranicznym

– adaptacja zagranicznych rozwiązań w Polsce

– równoległe tworzenie nowych rozwiązań.” 

Postuluję do powyższych tiret’ów dodać jeszcze jeden: promocja i wdrażanie rozwiązań polskich za granicą.

---

Do całej Osi I proponuję dodać kolejny cel szczegółowy:

Cel szczegółowy m) wsparcie potencjału kultury lokalnej i regionalnej

Powiązane rodzaje działań

1. Promocja i zachowanie kultury lokalnej, w celu zachowania wartości zróżnicowania.

– wspieranie inicjatyw kultywujących tradycje lokalne (koła gospodyń wiejskich, lokalne stowarzyszenia kulturalne i historyczne, grupy rekonstrukcyjne);

– wspieranie prac badawczych o charakterze etnograficznym i socjologicznym, w szczególności w zakresie monografii naukowych i filmów dokumentalnych;

2. Badanie i popularyzacja dziedzictwa myśli polskiej w zakresie myśli politycznej i geopolitycznej, ustrojowej, filozoficznej.

– wspieranie inicjatyw promujących myśl polską w kraju i za granicą;

– wspieranie projektów wydawniczych dedykowanych polskim autorom czasów średniowiecza i dwudziestolecia międzywojennego.

3. Wsparcie lokalnej myśli technicznej, pomoc w uzyskiwaniu patentów i wdrożeniach.

Autor: Dr Filip M. Furman