Aktualności

W związku z rozpoczętymi pracami nad przygotowaniem projektu zmian legislacyjnych umożliwiających wprowadzenie instytucji fundacji rodzinnej do polskiego porządku prawnego Konfederacja Inicjatyw Pozarządowych Rzeczypospolitej, organizacja pozarządowa wspierająca rozwój „trzeciego sektora” w Polsce, pragnie wyrazić uznanie i poparcie dla tego rodzaju inicjatywy. Nie ulega wątpliwości, że każde działanie mające na celu polepszenie możliwości prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce jest potrzebne oraz konieczne, zwłaszcza w warunkach narastającej z każdym rokiem międzynarodowej rywalizacji ekonomicznej na coraz bardziej zglobalizowanym światowym rynku. Jest jasne, że fundacje rodzinne, jako instytucje prawne wspierające konsolidację i zarządzanie przedsiębiorstwami rodzinnymi na przestrzeni wielu pokoleń, mogą z sukcesem przyczynić się do wzrostu znaczenia całej polskiej gospodarki. Doświadczenia państw, w których już funkcjonują podmioty odpowiadające projektowanej instytucji fundacji rodzinnej, pokazują, że podmioty takie z sukcesem zapobiegają licznym problemom związanym z „klasycznym” dziedziczeniem majątku przedsiębiorstw rodzinnych. Typowe mechanizmy dziedziczenia często są w dużej mierze dysfunkcjonalne w przypadku firm rodzinnych, co prowadzić może do zaburzenia ich funkcjonowania w dłuższej perspektywie czasowej, a w konsekwencji do spadku ich znaczenia oraz wypracowanej renomy i rozpoznawalności na rynku.

Wątpliwości wzbudza jedynie nazwa projektowanej instytucji prawnej. Nazwa „fundacja rodzinna” nieuchronnie rodzi skojarzenia z działającymi od wielu lat w Polsce, posiadającymi już ugruntowane znaczenie prawne, typowymi fundacjami (organizacjami pozarządowymi) uregulowanymi w ustawie z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. Nr 21, poz. 97, z późn. zm.). Funkcjonujące fundacje, wraz ze stowarzyszeniami, są jednymi z podstawowych form prawnych w obrębie „trzeciego sektora”, tj. sektora odmiennego od podmiotów sfery publicznej, jak i prywatnej gospodarki. Fundacje rodzinne dotyczyć mają zabezpieczenia pewnych interesów majątkowych ściśle związanych z funkcjonowaniem gospodarczego sektora prywatnego i nie odpowiadają specyfice działalności organizacji pozarządowych. Z tego powodu zaleca się zmianę nazwy nowej projektowanej instytucji prawnej na taką, która nie będzie powodować konfuzji, ani wywoływać niepotrzebnych skojarzeń sugerujących jakoby chodzić miało o nowy rodzaj, czy podtyp, znanych już polskiemu porządkowi prawnemu podmiotów uregulowanych w ustawie o fundacjach. Wydaje się, że właściwszą nazwą dla projektowanego nowego rodzaju osoby prawnej byłaby choćby, zakorzeniona w polskiej historii i tradycji językowej, nazwa „ordynacja rodzinna”.

W pełni natomiast należy zgodzić się z projektodawcą, że fundacje rodzinne nie powinny być uregulowane w ustawie o fundacjach. Zapobiegnie to zbędnemu chaosowi w polskim porządku prawnym i będzie odpowiadać charakterowi nowej instytucji, która, jak wyżej wskazano, nie łączy się z wymiarem działania organizacji pozarządowych.       

Sfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności ze środków Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018 – 2030